نقدي بر آموزش مديريت در ايران

دوره MBA و DBA
سروش خواجه حق وردي
چندين سال است كه تمايل براي تحصيل در رشتههاي مديريت افزايش يافته است؛ ولي آنچه در نهايت مشاهده ميشود پايين بودن كيفيت آموزشي در اين ميان است؛ بنابراين در اين مقاله سعي شده تا مختصرا اشارهاي به برخي دلايل اين امر شود و راهكارهايي براي حل اين مشكل ارائه گردد.
به اين منظور شيوه آموزش دانشگاههاي معتبر در رشتههاي مديريت (همچون هاروارد، وارتون) دانشكده مديريت دانشگاه پنسيلوانيا، اماي تي و … مورد بررسي قرار گرفته است.
سليم خليلي مدرس و مشاور حوزه كسب و كار و برگزار كننده دوره هاي MBA و DBA با مجوز وزارت علوم و همكاري دانشگاه هاي داخلي و خارجي، اين مطلب را براي شما انتخاب كرده است
گام اول: وروديهاي دانشگاهي
اگر به صورت عميق بررسيها روي نظام آموزشي ما انجام شود ضعفهايي در وروديهاي دانشگاهي به چشم ميخورد. به دليل بين رشتهاي بودن رشتههاي مديريت، دانشآموزان از سه گرايش رياضي فيزيك، تجربي و علوم انساني به اين رشته وارد ميشوند، اما در بدو ورود دانشجويان يكساني نداريم. در مصاحبه با آنها اين مشكل به چشم ميخورد كه دانش آموختگان علوم انساني از ضعف در دروس رياضي رنج ميبرند و اين باعث عقبافتادگي آنها در رقابتهاي تحصيل ميشود همچنين مشكل نهاني كه درميان گروههاي ديگر يعني رياضي و تجربي به چشم ميخورد بي بهره بودن از دروس فلسفه و منطق است؛ ولي اين مشكل به دليل اينكه دانشگاههاي ما بهطور عميق وارد مباحث مديريتي نشدهاند زياد به چشم نميخورد؛ بنابراين پيشنهاد ميشود اصلاحاتي در بدو ورود به دانشگاه صورت گيرد يا در مقطع متوسطه تغييراتي اعمال شود.
گام دوم: تعيين تكليف استادان
آنچه در دانشگاههاي معتبر ملاحظه ميشود اين است كه استادان يا در دانشگاه هستند يا در صنعت، آنهايي كه در دانشگاه هستند خود به دو گروه تقسيم ميشوند گروه اول فقط تدريس ميكنند گروه دوم فقط يك سمت در دانشگاه دارند. بنابراين در اين دانشگاهها اساتيدي كه در صنعت هستند مسووليت ارتباط بين صنعت و دانشگاه را به عهده ميگيرند و آن دسته اساتيد كه سمتي داشته باشند به هيچ وجه حق تدريس ندارد و دسته ديگر كه وظيفه تدريس را بر عهده دارند، حق ورود به كار دو گروه ديگر را ندارد. پس به طور كلي اساتيد به ۳ گروه افراز ميشوند، در حالي كه در نظام آموزشي عالي ما به دليل تامين نشدن نيازهاي مالي اساتيد در مواردي ديده ميشود كه يك استاد به آموزش مشغول است و همزمان هم در دانشگاه سمت دارد هم مشغول انجام پروژه در صنعت است كه اين خود در دراز مدت از كيفيت آموزشي ميكاهد.
گام سوم: آموزش به شيوه درست
در اكثر دانشگاههاي معتبر دنيا مانند هاروارد، اماي تي، آكسفورد و… روشهاي آموزش دروس مديريت به اين صورت است كه استاد در كلاس درس حاضر ميشود و يك مورد (CASE )مطرح ميكند كه اين مورد ميتواند واقعي يا غيرواقعي باشد كه به عنوان مثال در دانشگاه هاروارد ۷۶ درصد موارد برخاسته از واقعيت هستند.
اين موردها با توجه به مطلب درسياي كه گفته خواهند شد، مطرح ميشوند.
مثلا يك مساله از وجود مشكل يا يك موقعيت جاري در جنرال موتورز ارائه ميشود و از دانشجويان ميخواهند اين موضوع را موردكاوي كنند و پس از بررسي، خود را در آن موقعيت ببينند و براي حل مشكل با بهبود موقعيت نظرات خود را ارائه كنند. اين كار يك موقعيت را شبيهسازي ميكند و چون عمده آموزش آنها به اين روش انجام ميگيرد، بنابراين دانشجويان از دروس تئوري خسته نميشوند و آنها را بيهوده نميپندارند، بلكه با بهكارگيري آنها در حل مساله، بيشتر و عميقتر اين دروس را فرا ميگيرند. همچنين در برخي دروس نرم افزارهاي شبيهسازي طراحي شده كه با استفاده از اين نرمافزار يك وضعيت شبيهسازي ميشود كه نهايتا نكتهاي را به كاربر ميآموزد.
گام چهارم: در نظر گرفتن واحد كارآموزي
اگر در چارت درسي رشته مديريت واحد كار آموزي در نظر گرفته شود و در اجراي آن جديت صورت گيرد باعث ميشود. دانشجويان كار عملي را هم تجربه كنند؛ زيرا در موارد بسيار ديده شده كه برخي محصلين رشته مديريت در طول تحصيلات خود هيچگونه فعاليت سازمانياي نداشتهاند و اين باعث تئوري گرا بودن دانشجو ميشود و پس از مدتي كه فرد به كار مشغول شد اگر با مشكلي مواجه شود و نتواند آن را با مفروضات خود حل كند، ايراد كار را دروس تئوري ميپندارد و به اين نتيجه ميرسد كه اين دروس بيهوده هستند، در حالي كه اگر به روش درست و همراه با كارعملي سعي در يادگيري درسهاي تئوري شود، نتيجه چيز ديگري است كه دانشجويان دانشگاههاي برتر جهان را از دانشجويان ما متمايز ميسازد.
با خدمات آموزشي و مشاوره اي ما بيشتر آشنا شويد:
دوره تخصصي ۲ هفته اي مهارت هاي كسب و كار در كشور انگليس SLS Specialist Language Services
دوره عالي مديريت كسب و كار DBA Doctor of Business Administration
دوره مديريت كسب و كار MBA Master of Business Administration